HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY: NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Hội chứng ống cổ tay (Carpal tunnel syndrome – CTS) chiếm 90% các bệnh lý thần kinh chi trên. Trong ống cổ tay, dây thần kinh giữa rất dễ bị tổn thương khi có những nguyên nhân làm tăng áp lực trong ống cổ tay do chèn ép bởi chấn thương tại chỗ, sử dụng bàn bàn tay và cổ tay quá mức, vị trí của bàn tay không đúng, đều dẫn đến CTS. Các tình trạng khác nhau liên quan đến CTS bao gồm mang thai, amyloidosis, viêm khớp, suy giáp, đái tháo đường, bệnh to đầu chi,… Các hoạt động và tư thế khác nhau gây ra các triệu chứng CTS như lái xe, gõ máy tính, viết trong nhiều giờ, nhào bột, vắt sữa bò, vắt quần áo,… Hậu quả của việc chèn ép dây thần kinh giữa là gây tê, đau, giảm hoặc mất cảm giác vùng bàn tay mà dây thần kinh giữa chi phối, nặng có biểu hiện hạn chế vận động nhất là ngón cái, hoặc teo ô mô cái. Do đó, điều quan trọng là phải chẩn đoán và điều trị sớm tình trạng này để ngăn ngừa tổn thương dây thần kinh giữa không thể hồi phục.
CHẨN ĐOÁN HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY
Chẩn đoán xác định hội chứng ống cổ tay khi bệnh nhân có triệu chứng lâm sàng và bằng chứng của tổn thương dây thần kinh giữa đoạn qua ống cổ tay trên điện sinh lý thần kinh trong khi các dây thần kinh khác bình thường. Phần lớn các nghiên cứu lâm sàng hiện nay đều áp dụng tiêu chuẩn chẩn đoán hội chứng ống cổ tay của Hội Thần kinh học Hoa Kỳ.
Lâm sàng
– Triệu chứng: Cảm giác đau ở bàn tay, có thể lan lên cẳng tay và cánh tay. Tê bì, cảm giác tê như kiến bò ở bàn tay. Giảm vận động bàn tay, vụng về khi cầm nắm. Khô da, nề hoặc thay đổi màu sắc vùng da bàn tay. Các triệu chứng này xảy ra theo khu vực chi phối của dây giữa ở bàn tay.
– Đặc điểm các triệu chứng:
+ Tăng lên về đêm, khi giữ tay lâu ở một tư thế cố định, khi làm những động tác vận động bàn tay và cổ tay lặp đi lặp lại nhiều lần.
+ Giảm khi vẩy tay hoặc khi thay đổi tư thế của bàn cổ tay.
– Khám lâm sàng
+ Khám lâm sàng có thể bình thường.
+ Các nghiệm pháp lâm sàng dương tính (Phalen, Tinel, ấn vùng cổ tay). Giảm hoặc mất cảm giác da bàn tay thuộc chi phối của dây thần kinh giữa. Yếu cơ dạng ngắn ngón cái, cơ đối chiếu ngón cái, teo cơ ô mô cái.
+ Khô da vùng ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và nửa ngón nhẫn.
Điện sinh lý thần kinh
Có bằng chứng tổn thương dây thần kinh giữa đoạn qua ống cổ tay trên điện sinh lý trong khi các dây thần kinh khác bình thường (dây trụ, dây quay) dựa theo Hướng dẫn chẩn đoán điện sinh lý trong hội chứng ống cổ tay của Hội Thần kinh học, Hội chẩn đoán điện sinh lý Y khoa và Hội phục hồi chức năng Hoa Kỳ năm 2002.
ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY
Tùy thuộc vào giai đoạn tổn thương dây thần kinh giữa mà có đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Cụ thể:
– Điều trị nội khoa: được chỉ định trong giai đoạn đầu của hội chứng viêm đau ống cổ tay trên lâm sàng. Bác sĩ chỉ định dùng thuốc kết hợp hạn chế các vận động làm gấp hoặc ngửa cổ tay quá mức nhằm giảm áp lực trong ống cổ tay.
– Dùng nẹp cổ tay: phương pháp này có thể thực hiện vào ban đêm hoặc liên tục cả ngày. Những nghiên cứu cho thấy dùng nẹp cổ tay có thể làm cải thiện các triệu chứng sau 4 tuần điều trị.
– Điều trị ngoại khoa: được áp dụng cho người bệnh ở giai đoạn nặng, có dấu hiệu rối loạn cảm giác, teo cơ hoặc đã điều trị nội khoa nhiều tháng mà tình trạng bệnh không thuyên giảm.
PHÒNG NGỪA HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY
• Giữ cổ tay thẳng.
• Tránh gập và duỗi cổ tay nhiều lần.
• Giữ ấm bàn tay và cổ tay.
• Giảm lực và thả lỏng tay. Vd: Nếu công việc của bạn liên quan đến gõ máy thì hãy nhấn bàn phím nhẹ nhàng.
• Thường xuyên để cho cổ tay được nghỉ ngơi trong thời gian ngắn.
• Giữ vị trí bàn phím cao bằng khuỷu tay hoặc thấp hơn một chút.
• Cải thiện tư thế ngồi: không nên đưa vai và cổ về phía trước vì sẽ làm các dây thần kinh ở cổ bị chèn ép từ đó gây ảnh hưởng đến cổ tay, ngón tay và bàn tay.
• Thay chuột máy tính nếu bạn cảm thấy không thoải mái và mỏi cổ tay khi sử dụng.
KẾT LUẬN
Hội chứng ống cổ tay rất hay gặp trong thực tế lâm sàng, bệnh chẩn đoán đơn giản, nhanh gọn bằng các xét nghiệm phù hợp. Ðiều trị sớm giúp phục hồi nhanh chóng, nếu để muộn có thể teo cơ và hạn chế vận động bàn tay.
Khi có cảm giác đau hoặc tê ở ngón tay, nên nghĩ đến hội chứng ống cổ tay đầu tiên. Hãy đến ngay Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sóc Trăng nơi có đầy đủ Bác sĩ chuyên khoa, máy điện cơ ghi dẫn truyền thần kinh giúp chẩn đoán sớm, chính xác hội chứng ống cổ tay.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng liên hệ SĐT: 0888.877.115 hoặc nhắn tin cho Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sóc Trăng qua địa chỉ:
Website: https://benhviensoctrang.vn/
Hoặc fanpage: https://www.facebook.com/benhviendakhoasoctrang/
Nguồn:
1. http://www.patient.co.uk/health/carpal-tunnel-syndrome
2. http://umm.edu/health/medical/reports/articles/carpal-tunnel-syndrome
3. http://radiology.casereports.net/index.php/rcr/article/viewArticle/195/517
TS.BS. LÝ NGỌC TÚ
TRƯỞNG PHÒNG KHTH BỆNH VIỆN ĐA KHOA TỈNH